Ruiny zamku w Czchowie

Czchów to niewielkie miasteczko położone w woj. małopolskim, w pow. brzeskim. Najstarsze pisane wzmianki o  miejscowości pochodzą z XIII wieku, ale pierwsze ślady osadnictwa datowane są na okres państwa wielkomorawskiego. Najstarszym zabytkiem na jego terenie są ruiny zamku królewskiego z XIII-XIV wieku. 

Początki zamku sięgają drugiej połowy XIII wieku. Wtedy to powstała murowana wieża, tzw. stołp, otoczona drewnianymi umocnieniami. Wieża posiadała średnicę 12,5 metra i wysokość ok. 20 metrów. Z biegiem lat drewniane umocnienia zastępowano murowanymi. Mur otaczający warownię miał grubość od 1,2 do 2 metrów. W północno-wschodniej części założenia wybudowano dom mieszkalny. We wschodniej części muru znajdowała się wieża bramna, przez którą prowadził wjazd na zamek. Około połowy XVII wieku zamek został opuszczony i zaczął popadać w ruinę. Obecnie został zabezpieczony w formie trwałej ruiny. 

Prace rewitalizacyjne prowadzono w 2018 roku. Wówczas to odbudowano wieżę bramną w jej historycznym obrysie, nadbudowano część murów obronnych na istniejących pozostałościach dawnych fortyfikacji, odbudowano część piwnic budynku mieszkalnego, oraz zagospodarowano nawierzchnię dziedzińca. 

Ruiny zamku znajdują się niedaleko rynku, spacer zajmuje kilka – kilkanaście minut. Ale można też samochodem podjechać prawie pod samą warownię. Około 200 metrów od ruin znajduje się całkiem spory parking na kilkadziesiąt samochodów. Do zamku prowadzi stamtąd kamienne ścieżka. 

Zamek odgradza od reszty wzgórza, na którym go zbudowano, sucha fosa. Został przez nią przerzucony drewniany most. W dawnej fosie znajduje się obecnie wystawa średniowiecznych machin oblężniczych. Każdy eksponat jest drobiazgowo opisany. I tak np. zaprezentowana została „wineja”, czyli urządzenie służące do podchodzenia pod same mury obleganego zamku. Innym rodzajem średniowiecznej broni jest „perriere”, czyli mały miotacz kamieni, czy kawałków uszkodzonego muru. Do fosy można zejść wygodnymi, kamiennymi schodami, zatem warto z bliska przyjrzeć się wystawionym replikom średniowiecznych urządzeń służących do zdobywania zamków. 

Za drewnianym mostem znajduje się zrekonstruowana wieża bramna. Poprzez nią prowadzi wejście na teren warowni. Wato zatrzymać się na chwilę w pomieszczeniu baszty, gdyż na ścianach umieszczono dwie repliki przedstawiające widok Czchowa w XIX wieku. Pierwsza to litografia Karola Auera z pierwszej połowy XIX wieku, druga to akwarela Napoleona Ordy z drugiej połowy XIX wieku. 

Poprzez wieżę bramną prowadzi wejście na dziedziniec zamku. Jego najważniejszym elementem jest zachowana średniowieczna baszta. Została zabezpieczona, a na jej szczycie wykonano w roku 2000 taras widokowy. Rozciąga się stamtąd rozległy widok na bliższą i dalszą okolicę. Niestety, podczas mojej tam bytności, wieża akurat była niedostępna do zwiedzania. Mogłem tylko pospacerować po dziedzińcu, zaś samą wieżę obejrzeć tylko z zewnątrz.

Na terenie warowni urządzono wystawę obiektów militarnych z różnych epok. Każdy eksponat posiada opis, jest to zatem doskonała okazja do zapoznania się z dawnymi rodzajami broni. I tak można m.in zobaczyć masywną kuszę wałową, onager, czyli maszynę miotającą kamienie, lub też głowy przeciwników, dźwig do oblewania smołą, ale również falkonet, czyli małe działko z XVII wieku.  

Będąc w okolicy, warto zajrzeć na wzgórze zamkowe i zwiedzić pozostałości średniowiecznego zamku. Będzie to doskonała okazja, do zapoznania się z historią tego miejsca. POLECAM!!!

Dodaj komentarz