Kościół Stygmatów św. Franciszka z Asyżu w Alwerni

Alwernia to niewielkie miasteczko w woj. małopolskim, w pow. chrzanowskim. Nazwa miejscowości pochodzi od góry La Verna w Toskanii, gdzie wg tradycji św. Franciszek z Asyżu otrzymał stygmaty. Założycielem Alwerni był Krzysztof Koryciński herbu Topór. Podróże po Włoszech zainspirowały go do ufundowania kościoła i klasztoru w swoich dobrach. W 1616 roku podarował zalesione wzgórze bernardynom, by Ci wybudowali w tym miejscu klasztor. 

Pierwotnie zakonnicy wznieśli drewnianą świątynię, a w kolejnych latach rozpoczęto budowę murowanego kościoła, którego poświęcenie miało miejsce w 1660 roku. Otrzymał wezwanie Stygmatów św. Franciszka z Asyżu. Na przełomie XIX i XX wieku do nawy dobudowano wieżę o wysokości 55 m.  

Przed wejściem na teren świątyni, na malutkim skwerku, znajduje się postument zwieńczony figurą Chrystusa Frasobliwego, pochodzącą z 1900 roku. 

Po północnej stronie kościoła znajduje się Plac Rajski. Na nim ustawiono krzyż z 1758 roku. W wykuszach wieży, od strony zachodniej, umieszczono dwie figury świętych. Wydaj mi się, że ten po lewej, to św. Franciszek z Asyżu, a po prawej św. Antoni Padewski. Ale to tylko moje przypuszczenia.

Wejście do kościoła prowadzi przez kruchtę w wieży. Ale jest też drugie, boczne wejście, którego piękny, kamienny portal stanowił obramowanie nagrobka Eleonory Karwickiej z XIX wieku. A sama płyta nagrobna zmarłej, znajduje się tuż obok, ozdobiona piękną rzeźbą modlącej się kobiety. Na północnej ścianie kościoła znajduje się kilka płyt epitafijnych, które można z łatwością odczytać. 

W kruchcie w wieży znajdują się dwa sarkofagi wykonane z czarnego marmuru. Należą do fundatorów kościoła i klasztoru, Krzysztofa Korycińskiego (zm. 1636 r.) i jego syna Jana Stanisława Korycińskiego (zm. 1661 r.). Nad nimi została umieszczona płyta epitafijna jednego z kolejnych właścicieli Alwerni, Franciszka Szwarcenberga-Czernego (zm. w 1764 r.) W kruchcie warto jeszcze zwrócić uwagę na piękny portal wejściowy, prowadzący do wnętrza świątyni. 

Rokokowy ołtarz główny, pochodzi z XVIII wieku. Znajduje się w nim krucyfiks datowany na rok 1624, pochodzący z pierwotnego, drewnianego kościółka. 

W kościele znajdują się jeszcze cztery ołtarze boczne. Wszystkie XVIII-wieczne, w kolorze ochry, zdobione figurami świętych. Dwa umieszczono na styku prezbiterium i transeptu, dwa w nawie. 

W transepcie, w ołtarzu prawym, widnieje obraz Matki Boskiej Piekarskiej sprzed 1616 roku. Natomiast w ołtarzu lewym umieszczony został obraz Najświętszego Serca Pana Jezusa. 

W nawie, ołtarz prawy pod wezwaniem św. Antoniego Padewskiego z obrazem datowanym na rok 1633. Ołtarz lewy z obrazem św. Franciszka z Asyżu, autorstwa Antoniego Gruszeckiego (vel Dombrowskiego).

W nawie warto jeszcze zwrócić uwagę na dwa ciekawe nagrobki. Obok ołtarza św. Franciszka, umieszczono klasycystyczny, wykonany z czarnego marmuru, nagrobek Aleksandra (1739-1806 ) i Urszuli z Wielopolskich (zm. 1803 r.) Szembeków. Na nagrobku została umieszczona m.in. żałobnica, tarcza herbowa (z herbami Szembek – przedstawiającymi dwie skaczące kozice oraz herbem Starykoń, który należy do rodziny Wielopolskich) oraz owalne, namalowane na blasze portrety małżonków. 

Obok ołtarza św. Antoniego znajdują się płyty epitafijne, z połowy XVIII wieku, Aleksandra i Teresy z Jordanów Łaszkowskich. Na marmurowych płytach zostały namalowane portrety zmarłych.

Na styku transeptu i nawy, po prawej stronie, znajduje się rokokowa ambona, pochodząca z XVIII wieku. Na ambonach zazwyczaj umieszczano figury ewangelistów, ale w Alwerni, na koszu, wyrzeźbiono zakonników franciszkańskich. Być może to święci tego zakonu. 

Kościół w Alwerni słynie jednak przede wszystkim z cudownego obrazu Pana Jezusa, Ecce Homo. Obraz umieszczony został w ołtarzu, znajdującym się, w przylegającej do prezbiterium, kaplicy. Malowidło podarował w 1686 roku Jan Franciszek Michlajski, proboszcz pobliskich Babic. Pierwsza wzmianka o obrazie pochodzi z 1453 roku. Słynący łaskami wizerunek Chrystusa, znajdował się w kaplicy cesarskiej Konstantego XI Paleologa (panujący w latach1449-1453). Po upadku Konstantynopola, posiadaczem obrazu został sułtan Mehmed II Zdobywca (panujący w latach 1444-1446, 1451-1481). Obraz, na przestrzeni lat, przechodził z rąk do rąk (był m.in. w posiadaniu cesarzy austriackich z rodu Habsburgów), by swoje ostateczne miejsce znaleźć w Alwerni. Namalowany został na płótnie i przyklejony do dębowej deski. Posiada wymiary 65 x 50 cm.

Do kaplicy nie można wejść, otwór drzwiowy zasłania krata . 

Kościół w Alwerni warty jest odwiedzenia. Polecam!!! 

Dodaj komentarz